𝗥𝗢𝗬 𝗚𝗔 𝗠𝗔𝗚𝗧𝗨𝗞𝗢𝗗 𝗢𝗚 𝗠𝗢𝗗𝗘𝗥𝗡𝗢𝗡𝗚 𝗟𝗔𝗡𝗗𝗙𝗜𝗟𝗟; 𝗠𝗔𝗚𝗣𝗔𝗛𝗨𝗚𝗢𝗧 𝗦𝗔 𝗘𝗡𝗩𝗜𝗥𝗢𝗡𝗠𝗘𝗡𝗧𝗔𝗟 𝗣𝗥𝗢𝗧𝗘𝗖𝗧𝗜𝗢𝗡
𝗜𝗻𝘁𝗿𝗼𝗱𝘂𝗰𝘁𝗶𝗼𝗻
Ang problema sa basura sa Iligan nagkagrabe matag tuig tungod sa kakulang sa hapsay nga solid waste management system. Ang kasamtangang dumpsite sa syudad naghinay-hinay nang nagpakita og mga peligro sa yuta, tubig, ug hangin nga makadaot sa panglawas sa katawhan. Kini ang nag-aghat kang Aspirant Mayor Roy Ga sa iyang pagpangandam sa pagtukod og modernong landfill nga mohatag og tinud-anay nga solusyon sa basura ug mohatag og kalinaw sa mga lumulupyo sa Iligan.
𝗔𝗻𝗴 𝗦𝗮𝗻𝗵𝗶 𝗦𝗮 𝗣𝗿𝗼𝗯𝗹𝗲𝗺𝗮 𝗦𝗮 𝗕𝗮𝘀𝘂𝗿𝗮
Ang Iligan usa ka nag-uswag nga syudad nga nagkinahanglan og tukma nga pamaagi sa paglabay sa basura. Matag adlaw, liboan ka tonelada sa basura ang mapundok sa mga eskinita, kanal, ug bisan sa dagat nga nagresulta sa mga baha, polusyon, ug mga sakit. Ang kasamtangang pamalaod sa basura wala nakaangkop sa nagkadakong panginahanglan sa syudad.
𝗠𝗼𝗱𝗲𝗿𝗻𝗼𝗻𝗴 𝗟𝗮𝗻𝗱𝗳𝗶𝗹𝗹: 𝗦𝗼𝗹𝘂𝘀𝘆𝗼𝗻 𝗦𝗮 𝗦𝘆𝘂𝗱𝗮𝗱
Si Aspirant Mayor Roy Ga nangandam sa pagpahimutang og usa ka modernong landfill nga adunay eco-friendly nga teknolohiya aron malikayan ang kadaot sa kinaiyahan. Ang maong proyekto maglakip sa:
Sanitary Landfill System – Adunay mga leachate treatment facilities aron malikayan ang kontaminasyon sa yuta ug tubig.
Gas Collection System – Ang methane gas nga moresulta sa pagkadunot sa basura himuong enerhiya aron makatabang sa suplay sa kuryente.
Recycling at Waste Segregation – Magbutang og Materials Recovery Facility (MRF) aron mapadali ang pagbulag sa recyclable materials.
Green Buffer Zones – Pagbutang og kahoy ug tanum palibot sa landfill aron maprotektahan ang katawhan sa maong area.
Public Awareness Campaign – Pakgangon ang dili responsableng paglabay sa basura pinaagi sa edukasyon ug enforcement sa waste disposal ordinances.
𝗦𝘂𝗽𝗼𝗿𝘁𝗮 𝗚𝗶𝗸𝗮𝗻 𝗦𝗮 𝗚𝗼𝗯𝘆𝗲𝗿𝗻𝗼 𝗨𝗴 𝗖𝗼𝗺𝗺𝘂𝗻𝗶𝘁𝘆
Nagpakabana ang lokal nga gobyerno sa Iligan sa pagpatuman og epektibong waste management policy. Si Vice Mayor Ernest Oliver “Wekwek” Uy ug Councilor Engr. Richard Veloso nagplano sa pagpanday og mga ordinansa nga magpasiugda sa waste segregation, basura collection efficiency, ug pag-impose og penalty sa mga maglabay og basura sa dili angay nga lugar.
Sa pikas bahin, si Congressman Celso Gomera Regencia mopadayon sa pag-apud-apod og pondo alang sa maong proyekto pinaagi sa national programs nga naghatag og suporta sa sustainable waste management.
𝗞𝗮𝗯𝗮𝗻𝗴 𝗔𝗻𝗴 𝗖𝗼𝗺𝗺𝘂𝗻𝗶𝘁𝘆
Gawas sa suporta sa gobyerno, ang matag residente sa Iligan kinahanglan usab magpakita og responsibilidad sa ilang waste disposal. Makatabang ang katawhan pinaagi sa:
Pagpraktis sa 3Rs (Reduce, Reuse, Recycle) – Ang pagkunhod sa waste production usa ka epektibong paagi aron malikayan ang sobrang basura.
Waste Segregation – Ang pagbulag sa biodegradable ug non-biodegradable nga basura makatabang sa mas paspas nga processing ug disposal.
Pag-apil sa Cleanup Drives – Ang pagtinabangay sa barangay level aron sa paglimpyo sa kasilinganan makatabang sa pagpahiluna sa mas limpyo nga Iligan.
𝗞𝗼𝗺𝗽𝗮𝗿𝗮𝘀𝗼𝗻 𝗦𝗮 𝗨𝗯𝗮𝗻𝗴 𝗦𝘆𝘂𝗱𝗮𝗱
Daghang syudad sa Pilipinas ang nakahimo na og modernong landfill nga epektibo nga nagdumala sa ilang basura. Ang Metro Cebu ug Davao, pananglitan, nagbutang og sanitary landfill nga adunay maayong sistema sa leachate treatment ug waste-to-energy programs. Kung maimplementa ang modernong landfill sa Iligan, mahimo kini nga modelo sa Mindanao alang sa waste management.
𝗖𝗼𝗻𝗰𝗹𝘂𝘀𝗶𝗼𝗻
Dili na angay hulaton pa ang mas grabe pang problema sa basura. Ang pagpatuman sa modernong landfill dili lang usa ka proyekto, kundi usa ka panglantaw alang sa malungtarong kinaiyahan ug mas limpyo nga Iligan. Ang pangandoy ni Aspirant Mayor Roy Ga dili lamang para sa kasamtangan kundi alang sa umaabot nga henerasyon.
Kini nga proyekto nagkinahanglan og suporta sa tanan. Ang tinud-anay nga pagtinabangay sa gobyerno, komunidad, ug pribadong sektor makabuhat og dako nga kausaban sa kinaiyahan ug panglawas sa katawhan.
𝗗𝗶𝗹𝗶 𝗻𝗮𝘁𝗼 𝗶𝗽𝗮𝗮𝗯𝗼𝘁 𝗻𝗴𝗮 𝗺𝗮𝗹𝘂𝗺𝗼𝘀 𝗮𝗻𝗴 𝗜𝗹𝗶𝗴𝗮𝗻 𝘀𝗮 𝗯𝗮𝘀𝘂𝗿𝗮! 𝗠𝗮𝗴𝘁𝗮𝗯𝗮𝗻𝗴𝗮𝘆 𝘁𝗮 𝗮𝗿𝗼𝗻 𝗺𝗮𝗵𝗶𝗺𝗼𝗻𝗴 𝗺𝗮𝗱𝗮𝘂𝗴𝗼𝗻 𝗮𝗻𝗴 𝗺𝗮𝗼𝗻𝗴 𝗽𝗿𝗼𝘆𝗲𝗸𝘁𝗼.